*Του ΒΑΣΙΛΗ ΠΡΙΜΙΚΗΡΗ
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΘΑ ΠΑΛΕΨΕΙ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ ΟΠΟΥ Ο ΕΡΓΑΤΙΚΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΘΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΙΟ ΠΡΟΩΘΗΜΕΝΗ ΜΟΡΦΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Σημαντικό ενδιαφέρον προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί η πρόταση για τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ από συμμαχία διαφορετικών πολιτικών υποκειμένων σε ενιαίο πολυτασικό κόμμα.
Σε μια εποχή που η αμφισβήτηση των κομμάτων είναι κυρίαρχο ζήτημα στην ελληνική κοινωνία και παράλληλα το σάπιο δικομματικό σύστημα καταρρέει, ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε για μια φορά ακόμα κόντρα στους καιρούς την απόφαση να προχωρήσει στη μετεξέλιξη της συμμαχικής του υπόστασης σε κομματική.
Η επιλογή αυτή, αμέσως μετά τις εκλογές, με την πρώτη σύνοδο της Πανελλαδικής Συντονιστικής Επιτροπής, υιοθετήθηκε στα βασικά της σημεία και καθορίστηκε μάλιστα μέσα στην άνοιξη του 2013 με ιδρυτικό συνέδριο να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της μετεξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ.
Ποιοι όμως είναι οι λόγοι που οδήγησαν την πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ να προωθήσει τόσο επιτακτικά αυτή την οργανωτική και όχι μόνο αλλαγή (και λέμε όχι μόνο γιατί για την αριστερή σκέψη το οργανωτικό ζήτημα είναι και παραμένει βαθιά πολιτικό και ιδεολογικό ζήτημα);
Στο ερώτημα λοιπόν αυτό η πρώτη και βασική απάντηση είναι άκρως ορθολογική και είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα έχει να αντιμετωπίσει μια άλλη πραγματικότητα, πολύ πιο σύνθετη και δύσκολη. Παράλληλα, όλοι αντιλαμβάνονται ότι οι απαιτήσεις του κόσμου που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι μεγάλες και η ανάγκη για τη δημιουργία ενός ισχυρού κόμματος, καλά προετοιμασμένου, που θα στηρίζει τους λαϊκούς αγώνες μέσα και έξω από τη Βουλή, είναι εμφανής.
Υποστηρίζεται επίσης σωστά ότι πολύ σύντομα ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κληθεί μαζί με άλλες αριστερές δυνάμεις να κυβερνήσει τη χώρα σε μια πραγματικότητα σκληρή και άκρως εχθρική για μια κυβέρνηση της Αριστεράς κυβέρνηση πάνω απ' όλα θα έχει ανάγκη από τη στήριξη όλων των οργανωμένων προοδευτικών κοινωνικών δυνάμεων για να κρατηθεί στην εξουσία.
Ο ρόλος λοιπόν ενός οργανωμένου κόμματος, γερού και μαζικού, της σύγχρονης ριζοσπαστικής Αριστεράς εκ των πραγμάτων θεωρείται αναγκαίος και αποφασιστικός παράγοντας επιβίωσης μιας προοδευτικής κυβέρνησης.
Αν λοιπόν, από τη μια, οι βασικοί λόγοι για τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτοί που προαναφέρθηκαν, από την άλλη υπάρχουν και ορισμένοι που, χωρίς να διακατέχονται από κανένα φοβικό σύνδρομο για το νέο πολιτικό υποκείμενο αναπτύσσουν μια πιο συγκρατημένη επιχειρηματολογία στήριξης του καινούργιου που δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να υποτιμηθεί.
Υποστηρίζουν, για παράδειγμα, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, αυτός ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως είναι σήμερα δηλαδή πολιτική συμμαχία, κατάφερε κάτι το πρωτόγνωρο για την ελληνική πολιτική πραγματικότητα, πέτυχε να ενώσει με τη διαφορετικότητά τους ξεχωριστά πολιτικά υποκείμενα της Αριστεράς και αυτό φυσικά κανείς δεν μπορεί να το αγνοήσει και να το υποτιμήσει. Σωστά υποστηρίζεται ότι η διαφορετικότητα αυτή ήταν και είναι ο πλούτος και η δύναμη μιας σύγχρονης Αριστεράς, που έχει απαλλαγεί σε μεγάλο βαθμό από τις αγκυλώσεις τού χθες, από αντιλήψεις του κομματικού «μικρομάγαζου», και με αυτή την πολιτική συμμαχία σε τελική ανάλυση ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να φθάσει το 27% στις εκλογές της 17ης Ιουνίου.
Παράλληλα, ο ΣΥΡΙΖΑ ως πολιτική συμμαχία είχε και έχει στο κέντρο της πολιτικής του παρέμβασης την ενότητα και την κοινή δράση όλων των δυνάμεων της Αριστεράς. Η ίδια η υπόστασή του ως συμμαχικού σχήματος λειτούργησε ελκτικά σε οργανωμένες εκφράσεις και πρόσωπα που δεν ήθελαν και δεν θέλουν να χάσουν τη διαφορετικότητά τους.
Οι επιφυλάξεις όμως αυτές μπορούν να ξεπεραστούν από την αποδοχή ενός κόμματος πολυτασικού, όπου οι διαφορετικές απόψεις δεν θα πνίγονται από την κομματική γραφειοκρατία και το «αλάθητο» της οποιασδήποτε περιστασιακής πλειοψηφίας, ή ακόμα χειρότερα, από τον αυταρχισμό ενός προεδροκεντρικού επιτελείου που θα προσπαθεί να πνίξει κάθε φωνή αντίθεσης και πολιτικής διαφοροποίησης μέσα στο σωστό κομματικό πλαίσιο.
Πέρα όμως από τις επιμέρους επιφυλάξεις και δισταγμούς, το βέβαιο είναι ότι η σύγχρονη ριζοσπαστική Αριστερά έχει ανάγκη από ένα κόμμα γερό ιδεολογικά και πολιτικά και παράλληλα μαζικό, ριζωμένο βαθιά στα μέσα κοινωνικά στρώματα του χωριού και της πόλης, που η Αριστερά πάντοτε ήθελε να εκπροσωπεί, και φυσικά στην εργατική τάξη που αποτελεί την κινητήριο δύναμη για τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας, όπως πολύ σωστά αναφέρεται και στο σχέδιο διακήρυξης που θα κατατεθεί στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη.
Τον Σοσιαλισμό που είναι ο αδιαπραγμάτευτος στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ.
Τον Σοσιαλισμό που χαρακτηριστικά του γνωρίσματα θα είναι 1) το πέρασμα της εξουσίας σε μια νέα μεγάλη κοινωνική συμμαχία υπό την ηγεμονία της εργατικής τάξης, 2) η υπέρβαση και η πλήρης εξάλειψη των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και 3) η προώθηση της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής, με στόχο την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα παλέψει για έναν σοσιαλισμό όπου ο εργατικός κοινωνικός έλεγχος θα εξασφαλίζει την πιο προωθημένη μορφή δημοκρατίας.
Βέβαια, σε όλους είναι κατανοητό ότι ένα πράγμα είναι το κόμμα και ένα άλλο η πολιτική συμμαχία κομμάτων. Ένα κόμμα της Αριστεράς βασίζει την ύπαρξή του όχι μόνο στην πολιτική, αλλά και στην ιδεολογική του ενότητα και υπόσταση. Δεν μπορεί να μιλάμε όταν μιλάμε, για κόμμα ενιαίο για νεφελώματα του τύπου «μεγάλη δημοκρατική παράταξη». Η παράταξη είναι παράταξη και το κόμμα είναι κόμμα με συγκεκριμένες κοινωνικο-ταξικές αναφορές.
Τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα έχουμε ένα παράδειγμα κόμματος όπως ο ΣΥΝ, όπου ο άξονας της πολιτικής ενότητας ήταν το κύριο στοιχείο της πολυτασικής του υπόστασης, όπου όμως ο άλλος άξονας της ιδεολογικής ενότητας σιγά - σιγά και κυρίως μετά το 4ο 5ο και 6ο Συνέδριό του έπαιρνε την θέση που του ανήκει σε ένα κόμμα της Αριστεράς.
Η ανάδειξη της ιδεολογικής ταυτότητας του ΣΥΝ όμως δεν έγινε χωρίς τραυματικές καταστάσεις. Οι δυσάρεστες εξελίξεις του 6ου Συνεδρίου, με τη διάσπαση της Ανανεωτικής Πτέρυγας και τη δημιουργία της ΔΗΜ.ΑΡ. κατέγραψαν και τις δυσκολίες αυτού του εγχειρήματος. Η ΔΗΜΑΡ λάτρης των κεντροαριστερών νεφελωμάτων και του άκρατου κυβερνητισμού, αμέσως στρατεύτηκε στην υπηρεσία της άρχουσας τάξης για την προώθηση όλων των μνημονιακών αντιλαϊκών μέτρων που κτυπούν αλύπητα τον κόσμο της εργασίας.
Επιπλέον δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι ο ΣΥΝ έχει και μια ιστορική διαδρομή που δεν έρχεται από το πουθενά. Το μεγαλύτερο μέρος των μελών και στελεχών του βγήκε από την ίδια μήτρα, την Κουκουέδικη, όπου το στοιχείο της ιδεολογικής υπόστασης ήταν πάντα κυρίαρχο. Το ίδιο συμβαίνει και με όλες τις άλλες συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, εκτός φυσικά από τους προερχόμενους από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ.
Ο ΣΥΝ, παρά τις όποιες αδυναμίες του, υπήρξε η βασική δύναμη που μετά το 4ο Συνεδριό του προώθησε με συνέπεια αλλά και δυσκολίες το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ. Του ΣΥΡΙΖΑ ως μιας πλατιάς συμμαχίας που φιλοδόξησε και σε μεγάλο βαθμό τα κατάφερε να συσπειρώσει το μεγαλύτερο μέρος του προοδευτικού αριστερού κόσμου και να ηγεμονεύσει στο πολιτικό στερέωμα της ελληνικής Αριστεράς. Η πολιτική ήττα του ΚΚΕ μέσα στον κόσμο της Αριστεράς δεν ήλθε τυχαία, η σεχταριστική του πολιτική κτυπήθηκε από τη σωστότατη πολιτική της ενωτικής επιθετικότητας του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ, ξεκίνησε από την περίοδο της νεολαιίστικης εξέγερσης του Δεκέμβρη και ολοκληρώθηκε με την παταγώδη αποτυχία του στις εκλογές του 2012.
Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ πρέπει επομένως να μετεξελιχθεί σε ένα κόμμα όχι μόνο πολιτικής αλλά και ιδεολογικής ενότητας, που θα έχει ξεκαθαρίσει οριστικά και αμετάκλητα την ταξική του όχθη. Ένα κόμμα σύγχρονο που θα διαφοροποιείται κάθετα πολιτικά από τα γνωστά κόμματα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και προπαντός από τα προεδροκεντρικά αρχηγικά κόμματα που γνωρίσαμε στην Ελλάδα. Ένα κόμμα που το κέντρο βάρος των πολιτικών του αποφάσεων δεν μπορεί να είναι η Κοινοβουλευτική του Ομάδα, όπως στα άλλα αστικοδημοκρατικά κόμματα, αλλά οι συνεδριακές αποφάσεις όλων των μελών και στελεχών του που ζουν μέσα στην κοινωνία και αντλούν τη δύναμή τους απ΄ αυτήν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε μπορεί ούτε επιτρέπεται να γίνει ποτέ μια μεταλλαγμένη εκδοχή του ΠΑΣΟΚ στη νέα εποχή.
Η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ επομένως μπορεί να επιτευχθεί μόνο κάτω από συγκεκριμένες ιδεολογικές και πολιτικές προϋποθέσεις.
Το αρνητικό παράδειγμα της γειτονικής μας Ιταλίας μας βοηθά να αποφύγουμε λάθη μετεξελίξεων που κατάντησαν συντηρητική δεξιόστροφη μετάλλαξη, με αποτέλεσμα να ηττηθεί και σχεδόν να εξαφανισθεί από τον πολιτικό χάρτη μια μεγάλη δύναμη της Αριστεράς όπως το ΚΚΙ, που δέσποζε στο πολιτικό στερέωμα της Ιταλίας και της Ευρώπης τις προηγούμενες δεκαετίες. Το κάθε μέλος και στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει τελικά να παλέψει για την παραπέρα αριστερή και ριζοσπαστική μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ και όχι για μια πιθανή δεξιόστροφη μετάλλαξή του σαν και αυτή που γνωρίσαμε σε ορισμένα κόμματα της Αριστεράς που βρέθηκαν προ των πυλών της κυβερνητικής εξουσίας.
Μέχρι το ιδρυτικό συνέδριο την άνοιξη του 2013, ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% επιβάλλεται να αποφύγει την εσωστρέφεια σε μια περίοδο όξυνσης της ταξικής πάλης στη χώρα. Η πλειοψηφία των δυνάμεων που συναποτελούν σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ επιβάλλεται να σταθούν υπεύθυνα και να μην τραυματίσουν τη μεγάλη ελπίδα που ο ίδιος ο λαός και ο κόσμος της Αριστεράς δημιούργησαν με την πρωτόγνωρη ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ.
*Ο Βασίλης Πριμικήρης είναι μέλος της ΠΣΕ του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου